GRAFIEK - De opwarming gedurende het Holoceen Klimaat Optimum tijdens het Europese Steentijdperk, 5000 jaar geleden, is duidelijk waarneembaar, net als de koude periode gedurende het Romeinse tijdperk en de relatief warme periode tijdensde Viking-tijd (toen de Noormannen nederzettingen stichtten op IJsland en Groenland) en de twee koude perioden van de 'Kleine IJstijd', rond 1600 AD en
1875 AD.
GROENLAND, zomer 2003: Jarenlang hebben onderzoekers ijsboorkernen naar boven gehaald. In deze ijsboorkernen bevinden zich belangrijke gegevens voor klimatologen. Via het ijs hebben zij toegang tot 120.000 jaar aardse klimaatgeschiedenis. De gegevens in het ijs hebben 'onthouden' hoe koud of warm het aan de oppervlakte van Groenland was ten tijde dat het daar sneeuwde.
Dank zij deze metingen heeft men onder andere de temperaturen gereconstrueerd van de laatste 10.000 jaar (zie grafiek). Uit deze gegevens blijkt dat er langdurige perioden zijn geweest met een hogere temperatuur dan we vandaag de dag kennen. Het is een fascinerend verhaal over temperatuurschommelingen op het noordelijk halfrond, toen de mens geen enkele invloed had op het klimaat.
De grafiek geeft ons een beeld van de temperaturen die voor Groenland gereconstrueerd zijn. Op de horizontale as zien we de laatste 10.000 jaar. Als we vanaf nu zo'n 5000 jaar teruggaan in de tijd, dan komen we op een temperatuur uit die zo'n 2,5 graad hoger ligt dan momenteel. Als we vanaf dat punt onze huidige tijd gaan naderen, van 5000 tot 2000 jaar geleden, - de Romeinse tijd - is de temperatuur inmiddels zo'n 2,5 graad gedaald. Daarna stijgt de temperatuur weer tot aan de Middeleeuwse Warme Periode, ruim duizend jaar geleden. Daarna daalt de temperatuur opnieuw tot een minimum rond 1650-1680. Vervolgens stijgt hij weer wat in de 18de eeuw en rond 1875 komt u bij het laagste punt van de laatste 10.000 jaar. Op dat moment begint de mens met de weerwaarnemingen vast te leggen. Andere ijsboringen op Groenland hebben deze resultaten bevestigd.
Dr. Steffensen: "Ik ga akkoord dat de temperatuur in de twintigste eeuw gestegen is. Maar ten opzichte van wát is ie gestegen? Waarschijnlijk tegenover het laagste punt van de laatste tienduizend jaar. Als dat zo is, zal het erg lastig zijn om te bewijzen dat de stijging in de vorige eeuw aan de mens te wijten is, ofwel dat het een natuurlijke variatie is. Want onze onderzoeken zijn heel slecht uitgevoerd... de meteorologie begint op 't laagste punt van de laatste tienduizend jaar."
De opwarming van Groenland gedurende de 20ste eeuw duurde slechts tot 1950 AD. Daarna werd het kouder.
Bron: Dahl-Jensen et al., 1998 - Science 282, 1998, p.268-271. Gereconstrueerde temperaturen uit ijsboorkernen G.R.I.P.
Met dank aan dr. Jørgen Peder Steffensen van het Niels-Bohr Instituut, te Kopenhagen.
